Tο βαμμένο κόκκινο tubolef

Με την Πολωνία άρχισα να έχω πάρε δώσε από το 1999 όταν πήγα για πρώτη φορά. Την χώρα την ξαναεπισκεύτηκα το 2001. Το 2003 πήγα για ένα 10ήμερο και ακολούθησαν πολυ-ήμερες επισκέψεις το 2006 και ξανά το 2009. Από το 2001 μέχρι το 2009 εγνώρισα και κάμποσους Πολωνούς με διάφορες ιδιότητες. Εμένα οι πολωνοί που γνώρισα μου φάνηκαν πολύ πατριώτες. Φυσικά ήταν άτομα που εκπροσωπούσαν την χώρα τους είτε σε μια ξένη χώρα είτε σε κάποια διεθνή διοργάνωση. Λίγος πατριωτισμός σου βγαίνει σε έτσι περιβάλλοντα. Παρ'όλ'αυτά και με πλήρη επίγνωση του ότι πιθανώς να έχω γνωρίσει εξαιρέσεις του κανόνα, οι Πολωνοί που γνώρισα είχαν πολλά να πουν για την χώρα τους και πολλά να μοιραστούν με ένα επισκέπτη. Πράγματα, που πάνε πέρα από την εξαιρετική (γούστο μου) πολωνική κουζίνα με τις σούπες και τα πιρόγι.




Για τους πολωνούς έτσι γενικά, ξέρω πως λατρεύουν τον Πάπα Ιωάννη Παύλο (τον μακαρίτη) και ότι είναι αρκετά εως πολύ θρήσκοι. Εκτός από τον Πάπα, έχουν κληρονομιά από Κοπέρνικο, Μαρί Κιουρί, και Σοπέν (ανάμεσα σε άλλους). Αγαπούν την (πανέμορφη) Κρακοβία και είναι πολύ περήφανοι για το Jagellonian University (πρέπει να είναι ένα από τα παλαιότερα στην Ευρώπη) ενώ Η Βαρσοβία τους θυμίζει πιο πολύ τις πληγές τους. Είναι στην μεγάλη πλειοψηφία τους αντι-κομμουνιστές (βλέπε και solidarity movement). Το Σικάγο είναι η δεύτερη Πολωνία και γενικώς η χώρα διατηρεί πολύ καλές σχέσεις με τις ΗΠΑ (βλ.και αντιπυραυλική ασπίδα). Φημίζονται ότι έχουν εξαιρετικούς πιλότους (οι οποίοι παρεμπιπτώντος κατάφεραν να διαφύγουν από την υπό κατοχή τότε Πολωνία για να δώσουν μάχη μαζί με τους εγγλέζους αεροπόρους κατά την διάρκεια του Β΄Παγκοσμίου Πολέμου). Αγαπούν τα Καρπάθια όρη -κάθε συνειδητός Πολωνός κάμνει την επίσκεψή του στα βουνά Ζακοπάνε και κάνει ορειβασία (ακούς Ερυκίνη) προσκύνημα στην κορυφή Gevont. Μια κορυφή που φαίνεται από μακριά γιατί έχει απάνω ένα τεράστιο μεταλλικό (!) σταυρό. Επίσης μιλούν μια πολύ δύσκολη γλώσσα που περιέχει τους πιο απίστευτους συνδυασμούς συμφώνων.


 Παρόλο που πέρασα αρκετές ώρες να μαθαίνω από τους Πολωνούς την πιο απίστευτη εμπειρία με πολωνική...παιδεία την είχα βιώσει πρόπερυσι στην Αγγλία. Εκείνο τον χρόνο απέκτησα δύο πολύ καλές φίλες. Με την μία (την Τουρκάλα) με έφεραν κοντά τα σάντουιτς (η φτηνή επιλογή ικανοποίησης της μεσημεριανής μου πείνας) και με την άλλη (την Πολωνή) με έφεραν τα spinache λαζάνια (η ακριβή αλλά τόσο στυλάτη επιλογή για ικανοποίηση της πείνας αλλά και άλλων αναγκών μου). Και οι δύο δούλευαν στα αντίστοιχα μέρη. Είναι απίστευτο το πόσο γρήγορα αναπτύσσονται οι σχέσεις κάτω από κάποιες συνθήκες πάντως. 


Με την Πολωνέζα καταλήξαμε από την πρώτη κιόλας νύχτα που την γνώρισα να μιλούμε για το Κάτιν. Από την ίδια νύχτα της υποσχέθηκα greek night (δεν ήταν πολύ απαιτητική- μόνο Βίσση ήθελε, τζιαι κανένα ταλατούρι). -Το ταλατούρι το παλέψαμε, την Βίσση όχι. Αυτή για αντάλλαγμα έκλεισε με κομπίνα μια νύχτα την αίθουσα του σινεμά που δούλευε μια φίλη της και με κάλεσε μαζί με μια άλλη παρέα να παρακολουθήσουμε την ταινία που με νύχια αι με δόντια είχε εξασφαλίσει. Υπήρχαν τεχνικές δυσκολίες όμως και καταλήξαμε να αρχίζουμε την ταινία στις 3am (αυτή ήταν θυσία για άτομο σαν εμένα). Η ταινία είχε τίτλο "Katyn".


Πολύ συμπτωματικά αυτή η μετα-μετα μεσονύχτια προβολή έλαβε χώρα ένα περίπου δύο χρόνια πριν. Φέτος είχαμε τα 70 χρόνια μνήμης των γεγονότων του Κάτιν. Ακόμη η Πολωνία και η Ρωσία βρίσκονται στα μαχαίρια για την δολοφονία της πολωνικής στρατιωτικής ελίτ. Ενώ οι πολωνοί υποστηρίζουν ότι την δολοφονία (η οποία ήταν αρκετά βάναυση να πούμε) την έκαναν οι Σοβιετικοί, οι τελευταίοι ουδέποτε ανέλαβαν αυτή την ευθύνη την οποία (ευθύνη) επιρρίπτουν στους Γερμανούς ναζί. Μια φίλη μου είπε ψες ότι για την ακρίβεια κανένα κομμουνιστικό κόμμα ανά το παγκόσμιο δεν αναγνωρίζει την πράξη ως ενέργεια των σοβιετικών στρατιωτών.


Το Κάτιν πάντως σημαίνει πολλά για τους πολωνούς. Είναι που πέθαναν δικοί τους και είναι που νιώθουν πως ακόμα δεν έχουν βρει δικαίωση. Δεν είναι ότι έπρεπε να δω την πολωνή να γυρεύει να κολλήσει υπότιτλους στην ταινία η ώρα 2:30 το πρωί στην ανυπομονησία της να μας δείξει την ταινία που με οδήγησε στο συμπέρασμα αυτό. Δεν ήταν μόνο αυτή η πράξη τελοσπάντων...


Φέτος 70 χρόνια μετά (ειρωνεία 1) από την σφαγή στο Κάτιν, πέφτει το (ρωσικό) Tubolef (ειρωνεία 2) με σφάλμα του πολωνού πιλότου (ειρωνεία 3) μεταφέροντας κομμάτι της πολιτικής αυτή την φορά ελίτ (ειρωνεία 4). Η φίλη μου η Πολωνή εδώ στην Κύπρο θα μπορούσε να προσθέσει και μια πέμπτη ειρωνεία. Αυτή η κοπελιά ταξίδευε στην Κύπρο πρόσφατα από την Πολωνία και όταν το αεροπλάνο της κατευθυνόταν προς τον δίαυλο για απογείωση είδε το βαμμένο κοκκινόασπρο κυβερνητικό Tubolef αραγμένο σε ένα από τους χώρους στάθμευσης. Το έβλεπε σκεπτόμενη ότι είναι καιρός επιτέλους να αλλάξουν το σκάφος αυτό- υπήρχαν συζητήσεις για καιρό επί του θέματος. Τα  tubolef περιγράφονταν σαν flying coffins, η aeroflot τα εγκατέλειψε και γενικά τα πλάσαραν σε αφρικανικές και τις φτωχότερες πρώην σοβιετικές χώρες. Δεν πρόλαβαν να το αλλάξουν πάντως (και ας μην ήταν πρόβλημα του αεροπλάνου τελικά).


Η ανάρτηση κατέληξε να γίνει λίγο μοιρολατρική. Δεν ήταν ο στόχος... Συλληπητήρια στον πολωνικό λαό.