Rebooting

Οι αρχές του Δεκέμβρη ήβραν΄με ξανά στο εγγλέζικο χωρκούι μου να πηγαινοέρκουμαι με το ποδηλατί επανεξερευνώντας την εγγλεζικη εξοχή πριν γύρει η μέρα τζιαι σκοτεινιάσει. Η νύχτα μας βρίσκει να καθούμαστε να αράζουμε στες παλιές τζιαι σκονισμένες πολυθρόνες του χαμηλοτάβανου καθιστικού του φιλόξενου κότεϊτζ, με τον Σαμ το κουνέλλι να χοροπηδά γυρώ που το σαλόνι, την συγκάτοικο να θκιεβάζει βιβλίο τζιαι μένα να θκιεβάζω επίσης ή απλά να σταματώ τζιαι να μεν κάμνω τίποτε. Αρέσκει μου άμαν έρτει τζείνη η ώρα που μπορώ τζιαι θέλω να μεν κάμνω τίποτε..

Σε μια φάση που δεν έκαμνα τίποτε λοιπόν, έμεινα τζιαι έχασκα τον τίτλο του βιβλίου δώρου απο τη συγκάτοικο. Small acts of RESISTANCE. How Courage, Tenacity, and Ingenuity can Change the World το οποιο βιβλίο εκείτετο δίπλα από ένα ντι βι ντι που έφερε τον τίτλο 'How to start a revolution', το οποίο μου χάρισε ο συνάδερφος της συγκατοίκου (κι αυτός βιβλιοπώλης) με τον οποίο τα βρίσκουμε γιατί αυτός στην προηγούμενη του ζωή ήταν μεταλλωρύχος που μούτζωνε την Θάτσερ (πριν πάει στην Πάξο να ανοίξει παμπ και μετά την κλείσει για να ρτει στην Αγγλία να παντρευτεί για τρίτη φορά και να γίνει βιβλιοπώλης). 

Όπως και να΄χει, δεν ξέρω αν εξαναδήλωσα σε τούτο το μπλογκ πόσο αλλεργική είμαι στην ιδέα του Change the World γιατί την βρίσκω να εμπερικλείει πολλή ματαιοδοξία μέσα... Έτσι όπως χρησιμοποιείται στον σημερινό πολύ νεο-λίμπεραλ κόσμο, η φράση τούτη είναι στο νου μου συνδυασμένη με τον δυτικό εγωκεντρισμό, τζιαι μια κατάσταση στην οποία εγώ θεωρώ ότι ξέρω ή έχω κάτι περισσότερο από άλλους και θέλω να βοηθήσω αυτούς να αλλάξουν. Αν είμαι μια φορά αλλεργική στο ΄να αλλάξ(ω) τον κόσμο΄ είμαι διπλά αλλεργική σε όλα τα 'how to' γιατί μου θυμίζουν σελφ χελπ μπουκς τα οποία είναι το χειρότερο μου είδος (τζιαι είμαι τζιαι ψυχολόγος ή μήπως είναι επειδή ακριβώς είμαι ψυχολόγος;)

Παρόλαυτα μες την σκέψη και την περισυλλογή που εγέννησε η παντελής απραξία εσκέφτουμουν πως πιο 'μέσα' δεν θα μπορούσε να΄ναι τούτα τα θκυο τα δώρα. Λέω μέσα εννοώντας ότι ήρταν την κατάλληλη ώρα στο κατάλληλο άτομο. Γιατί το...άτομο, εγώ δηλαδή, που σνόμπαρε τα σελφ χελπ μπουκς και τες δυτικο-κίνητες και δυτικο-χρηματοδοτούμενες καμπάνιες για ένα καλύτερο και...δικαιότερο κόσμο, βρέθηκα να δουλεύω για του δυτικούς. Οχι για έναν,όχι για δυο αλλά πολλούς δυτικούς. Η έρευνα μου γίνεται με τα λεφτά τους, ο μισθός μου πληρώνεται με τα λεφτά τους, η γραμμή που ακολουθώ είναι η γραμμή τους, η τεχνογνωσία μου γίνεται τεχνογνωσία τους κοκ. Τώρα κάθομαι και στο τραπέζι μαζί τους, έχω σχέσεις μαζί τους, ακόμα και στην αμερικανικη πρεσβεία τους πήγα για να τα πούμε. Κι όσο γίνονταν όλα αυτά, όσο εγώ γινόμουν ένα με την βιομηχανία 'αλλάζω τον κόσμο', εγώ πνιγόμουν στην δουλειά και δεν είχα χρόνο να μην κάνω τίποτα για να μπορέσω να  να μπω στην μετα-σκέψη, να σκεφτώ δηλαδή τες σκέψεις μου. Για να είμαι ειλικρινής, δεν νομίζω να βρήκα τον χρόνο καν να...σκεφτώ. Έτσι τώρα που έχω πιο πολύ χρόνο μπορώ να αφήσω το βιβλίο να γίνει το ερέθισμα μου ή και ο καταλύτης μου.

Το μόνο πράμα το οποίο έτυχε να σκεφτώ ενόσο η δουλειά με τους δυτικούς λάμβανε χώρα ήταν το agency. Το agency το οποίο θα μετάφραζα ελεύθερα ως την ικανότητα του να γινει κάποιος η αιτία της πράξης, δηλαδή την δυνατότητα του να είμαστε ενεργητικοί δράστες, την ικανότητα να υποκινούμε οι ίδιοι τη συμπεριφορά μας, την ικανότητα του να 'κάμνουμε', να δημιουργούμε, να παίρνουμε πρωτοβουλίες κοκ. Λοιπόν τούτο το agency ένιωθα ότι μου έλειπε. Όχι μόνο εμένα αλλά όλων εμάς που προσπαθούμε δειλά δειλά να κάμουμε τα πρώτα μας βήματα. Ότι έλειπε απ' όλους εμάς που λαχταρούμε να δημιουργήσουμε και το μόνο που παίρνουμε είναι 6μηνα κόντρακτς, που αδημονούμε να δώσουμε τη γνώση μας και μας ζητείται να κάνουμε πίνακες στην εξ-ελ, που ήρταμε κύπρο με ένα ππι-χειτζ-ντι τζιαι εισπράττουμε το 'νταξει, ετελειώσαμε τες σπουδές μας...?', εμας που μας τρέχει ο χρόνος και εμείς τρέχουμε μαζί του γιατί όλα σήμερα γίνονται πολύ μα πολύ γρήγορα.. Όπως και να'χει το  agency εμπεριέχει τζιαι πολύ 'how to'. Για να σκεφτείς τη δράση πρέπει να σκεφτείς και το πως ή και ανάποδα προβληματιζόμενη για το 'how to' μπορεί τελικά να βρεις τον δημιουργικό τρόπο να αναλάβεις δράση, οποιαδήποτε δράση με στόχο την οποιαδήποτε επανάσταση. 

 Τζιαι με τούτα τζιαι με τ'αλλα τα βλέφαρα άρκεψαν να κλείουν. Ακόμα άκουα τη σιωπή που εδιακόπτετουν μόνο που τα πολύ αραιά τρένα, τζιαι ακόμα εσιέρουμουν την απραξία. Τζιαμαί στο χωρκούι μου το εγγλεζικο όπου ζερώνουν ούλλα τζιαι ξαναρκεύκει η ζωή που το μηδέν άρκεψαν οι αισθήσεις μου να επανέρχονται. Του ήμουν πολύ ευγνώμων όταν του έλεγα στο επανειδείν.

Στιγμές..

Τζοιμισμένη τζιαι λίο πιωμένη τζιαι ας μην είχα πιει τίποτε τη νύχτα που μόλις ετέλειωνε εκατέβηκα που το αεροπλάνο σε ένα αεροδρόμιο που δεν ήξερα αλλά και πάλε κάτι μου εθύμιζε. Κάτι που πολλά παλιά. Βαλκάνια. Τα κυριλλικά γράμματα,  η γλώσσα στην οποία εγίνουνταν οι ανακοινώσεις, τζιαι η μυρωθκιά του χαρτιού στις τουαλέττες (αν το πιστεύκετε), ούλλα εφωνάζαν σλαβόφωνα Βαλκάνια...Γουέλκαμ μπακ, είπα του εαυτού μου.  Είδα την πινακίδα του τράνσφερ τζιαι είπα να πάω να δω εννα μπου γίνεται κι ας είχα και πέντε ώρες καιρό να βρω το δρόμο μου για το γκέιτ. Πέντε ώρες, και η ώρα ήταν 5 το πρωί, ώρα Σερβίας. 

Σαν άφηννα τα πόθκια μου να με παίρνουν είδα γνώριμο πρόσωπο. Εμεγάλωσεν ο πληθυσμός της Κύπρου και τον βρίσκουμε τυχαία και στην Σερβία! Ήταν ευχάριστη έκπληξη, είσιεν τζιαι καιρό να βρεθούμε. Ήταν και με το άλλο μισό του τζιαμαί. Γνωριμίες. Ρε, έννα φκούμεν έξω, έρκεσαι? Εσκέφτηκα το. Ήταν να ΄βρισκα κάτι Σέρβους φίλους μου στον ερχομό έτσι στο νου μου είχα ότι τουρ του Βελιγραδίου θα έκαμνα τότε. Αλλά γιατί όχι, γιατί όχι...

Εφκήκαμεν έξω. Εβάλαν μας στάμπα πας στο διαβατήριο. Είναι η πρώτη μου στάμπα πάνω στο διαβατήριο γιατί δεν εβγήκα εκτός Ε.Ε. που τον τζιαιρό που έπιασα καινούριο. Ήμουν λίο χαρούμενη για την στάμπα αλλά εσκέφτουμουν ότι είναι παράξενο γιατί η Σερβία είναι μεσ΄την Ε.Ε., εν ένει? Ένει. Εσυγχυστήκαμε προς στιγμής πάντως. Εσυγχυστήκαμε ακόμα παραπάνω με τα δινάρια. Δεν εβρίσκαμε ΕΝΑΝ τόπο, εμείς η νεολαία της άμεσης-απάντησης-των-ερωτήσεων-μας-από-το-γκουκλ που να μπορούμε να ρωτήσουμε την ισοτιμία του διναρίου με το Ευρώ. Οι μόνοι ΄καλοθελητές΄ στο να μας βοηθήσουν να βρουμε την απάντηση, ήταν οι ταξιτζήες. Εκτυπήσαν διάνα μαζί μας, τζιαι εξέραν΄το. Ακούσαμε τρεις διαφορετικές ισοτιμίες από τους ταξιτζήες. Ήταν τόσο διαφορετικές μεταξύ τους που μόνο σε γλωσσική ασυννενοησία εμπορούσαμε να αποδόσουμε τις αποκλίσεις. Έτσι εκαταφύγαμε στο μενού του κκαφέ (που ήταν κλειστό) για να δουμε πόσα στοιχίζει ένας καφές τζιαι τάχα να υπολογίσουμε. Εσωθήκαμε. Ένας καφές σε κκαφέ του αεροδρομίου θα μπορούσε να στοιχίζει που ένα Ευρώ ως δέκα. Εβαρεθήκαν μας οι ανυπομονοι ταξιτζήες. Εξενερώσαμεν τους με την ανικανότητα μας ακόμα τζιαι να παζαρέψουμε. Αλλά ένας πιο έξυπνος που τους άλλους που επαρακολουθούσε τη σκηνή ήρτεν τζιαι έδωσεν μας την πιο χαμηλή τιμή, εδέχτηκεν Ευρώ, τζιαι εκινήσαμε για το Βελιγράδι.. 

Βελιγράδι...η ώρα 6.30 το πρωί. Ήσυχο, πολλά ήσυχο. Ομιχλώδες. Ψυχρούα. Αλλά η μέρα έδειχνε πως θα ταν μάλλον ζεστή. Κτίρια.. κάπου τα είχα ξαναδει τούτα τα κτίρια. Μεσοπολεμικά. Όμορφα, επιβλητικά. Είσιε τζιαι κάποια που τους είχαν αλλάξει το 'στυλ' οι πόμπες του ΝΑΤΟ. Γκρίζα όμως, πολλά γκρίζα. Γκρίζο είναι το χρώμα που έχω συνδέσει με τα Βαλκάνια. 

Τίποτε δεν είσιε ανοιχτό, τίποτε δεν εξέραμεν για το Βελιγράδι, έτσι απλά αποφασίσαμε να περπατούμε. Η συζήτηση επήε αναπόφευκτα στην Κύπρο, τζιαι λίο στην Ευρώπη. Για την πολιτική. Για την κρίση. Για τον ρόλο της αριστεράς, στην Κύπρο, στην Ε.Ε. Έτσι όπως επερπατούσαμε μεταξύ προτομών κάποιων που ήμουν σίουρη ότι ήταν κουμμουνιστές ήρωες του Β Παγκ. Πολέμου, επήαιννε πολλά η συζήτηση για την αριστερά στην Κύπρο (!).ΒΑσικά ήταν λίο σουρεάλ εσκέφτουμουν που απλά είχαμε την ίδια συζήτηση που θα είχαμε στην Κύπρο στη μέση του Βελιγραδίου ή ώρα 6.30, 7, 7.30 το πρωί πριν η πόλη ξυπνήσει. Κι έτσι χαμένοι στην άγνοιά μας, απλά συνεχίσαμε να περπατούμε. Είδαμε το χοτέλ Μοσκβα, και μετά το χοτέλ Παρκ (ακριβώς τον ίδιο συνδυασμό τον έχει η Σόφια στη Βουλγαρία εντωμεταξύ). Εκάτσαμε τζιαι είπιαμε καφέ για να ανακαλύψουμε επιτέλους ότι 1000 σερβικά δινάρια αντιστοιχούν σε τρεις καφές και μια μερίδα τηανιτές πατάτες που τοπικά γυράδικα. Στο δρόμο μας πίσω για να βρούμε τον ταξιτζιή που είχε γίνει παρέας, η πόλη είχε αρχίσει να ξυπνά. Όταν είχε για καλά ξυπνήσει εμείς την βλέπαμε από ύψος πολλών ποδιών...

-----
Μια βδομάδα μετά
----

Προσγειώνουμαι και πάλι στο αεροδρόμιο Νίκολα Τέσλα του Βελιγραδίου. Η ώρα είναι 6 το απόγευμα. Βγαίνω έξω απευθείας, δεν βρίσκω κανένα κυπραίο, περιμένω τη φίλη μου να έρτει να με συνάξει. Αργεί. Αφού εξήγησα σε όλους τους ταξιτζήδες ότι δεν θέλω ταξί γιατί θα έρτει η φίλη μου η Ολιβέρα, αφήκαν'με ήσυχη. Εκτός που έναν, που πραγματικά ήρτεν τζιαι ερώτησεν με ανήσυχος αν είμαι εντάξει στην ανάμιση ώρα κατά την οποία η καημένη η Ολιβέρα ήταν σταγκωμένη σε ένα λεοφωρείο που έπαθε βλάβη. Όσην ώραν επερίμενα ανακάλυψα ότι έχει γουάι φάι η περιοχή και εβάλθηκα να διαβάζω για το ποιος ήταν ο Τέσλα. 

Εκατεβήκαμε Βελιγράδι τελικά κατα τες 8. Άλλος κόσμος το Βελιγράδι η ώρα  8 τη νύχτα! Πολύς κόσμος..! Η Ολιβέρα εκόττισεν μου τα μπισκοτούθκια που μ' αρέσκουν τζιαι ένα μπουκάλι νερό τζιαι αρκέψαμεν τους γυρούς. Θέατρα, πάρκα, η βουλή, το σπίτι του πρωθυπουργού, εκκλησίες, αγάλματα. Σε δυο τρία σημεία μόνο εκοντοσταθήκαμε πριν το μεγάλο μας σταθμό που ήταν του φρούριο/ κάστρο. Πρώτο, το κτίριο όπου αν εκατάλαβα καλά ήταν η ακαδημία των τεχνών η οποία ήταν στις δόξες της την δεκαετία του 80 αν δεν κάμνω λάθος. Τωρά όι πλέον. Σύμφωνα με τους σέρβους φίλους μου, τίποτε στη Σερβία δεν είναι στις δόξες του πλέον γιατί η κυβέρνηση είναι αμερικανόλαγνη τζιαι βυζακωμένη πάνω στες πολιτικές της Ε.Ε., τζιαι ότι η λογοκρισία εν έντονη τζιαι η διαφθορά ατέλειωτη. Το δεύτερο κτίριο ήταν το εθνικό μουσείο. Ένα απίστευτο κτίριο το οποίο ΄επισκευάζεται΄ για αυτό έχει τζιαι σκαλωσιές στημένες γυρόν του τα τελευταία δέκα χρόνια. Το τρίτο κτίριο ήταν το τμήμα ψυχολογίας (φυσικά) το οποίο ήταν μεσ΄το κέντρο της πόλης. Αλήθκεια αρέσκει μου πολλά όταν το πανεπιστήμιο είναι μεσ' την πόλη. Α! Εδείξαν μου τζιαι το H&M (πρέπει πρόσφτα να πήεν Σερβία) με την ίδια ειρωνεία που θα μου έδειχνα τα ΜκΝτόναλντς (τάχα ότι είναι 'σύμβολα' προόδου και εκσυγχρονισμού). Το τέταρτο ήταν η βουλή γιατί είναι όντως ωραίο κτίριο. Μου είπαν ότι ήταν ένας γιουσκοσλάβος αρχιτέκτονας που το σχεδίασε...Γιουγκοσλάβος.. (ήταν Κροάτης ο τύπος μετά εκατάλβα). Ταυτότητες, ταυτότητες..άμπα τζιαι δεν κάμετε την εμφάνισή σας. 

Μετά κατευθυνθήκαμε στο φρούριο, κάστρο. Βασικά το φρούριο/ κάστρο εν μια τεράστια περιοχή που έχει μέσα πάρκο, ζωολογικό κήπο, μουσείο πολέμου, ρωμαικές κατακόμβες (μεταξύ άλλων) και κάπου στην άκρη του εκεί που συνορεύει με τον ποταμό Σάλα, έχει μια μεγάλη κολώνα με ένα άγαλμα στο πάνω μέρος, το άγαλμα του άγνωστου στρατιώτη ή κάτι τέθκοιο, αφιερωμένο στους όσους έπεσαν για την πατρίδα. Το άγαλμα είναι ένας άντρας πολλά γυμνασμένος, με σφικτούς κώλους. Ένας άντρας νικητής όπως μου είπε ο φίλος της Ολιβέρας, που βαστά μάλλον σπαθί στο δεξί του και έναν αετό στο αριστερό του. Δεν είμαι σίουρη για το τι σημαίνουν τα δύο σύμβολα, αλλά ντάξει εκαταλάμβαινα το κόνσεπτ της κολώνας, του αγάλματος, της στρατηγικής τοποθεσίας ενός αγάλματος που συμβολίζει την δύναμη και τη νίκη. 

Έτσι όπως εμιλούσαμε για την ιστορία την πρόσφατη τζιαι την τωρινή εσκέφτουμουν πως έχουν πολύ πόνο μέσα τους οι Σέρβοι. Ενιξέρω αν εν τούτο που τους φκαίνει σε έναν εθνικισμό πολλά παράξενο. Έναν εθνικισμό του τύπου όλοι οι άλλοι είναι ανάξιοι, αδύναμοι, δειλοί, αλλά που δεν εξυψώνει ταυτόχρονα τους δικούς, το εμείς...για τους οποίους επίσης δεν έχουν μια καλή κουβέντα να πουν...

Η μαθκιά μου έπεσε σε κάτι μεσήλικες τζιαι παππούδες που επαίζαν σκάκι. Άλλο πράμα που μόνο στην ανατολική Ευρώπη είδα τζιαι μου αρέσκει. Το σκάκι στα παρκα...'Τζιαμαί΄, λαλεί μου ο ξεναξός μου διακόπτοντας τες σκέψεις μου, 'δεξιά στο βάθος..τζιαμαί ενώνεται ο Σάλας με τον Δούναβη'. 'Αν ερχόμασταν στον λυκόφως θα ένιωθες την δύναμική που έχει η ένωση τούτων των θηρίων', συνεχίζει...'Τι ένδοξος τόπος για να κτιστεί μια τέθκοια πόλη'...λαλεί τζιαι σιωπά. 

Εν ήμουν σίουρη αν εσοβαρομίλαν ή αν ήταν κυνικός τζιαι πάλι. Η αλήθκεια νομίζω ότι τζιαι ο ίδιος ήξερε.. Πολύς πόνος, πολλή απογοήτευση, τζιαι μαζί πολύ περηφάνια..Τούτα, τούτα εκράτησα που το Βελιγράδι.